Депутат Қазақстанда бүйрек сатуды заңдастыруды ұсынып отыр
Сурет: primeminister.kz
Депутат Гүлдара Нұрымова вице-премьер Алтай Көлгіновке жолдаған сауалында заңсыз трансплантация мен адам ағзасын алу мәселесіне тоқталды.
Оның айтуынша, бұл мәселе Қазақстандағы донорлықты кейінге шегерді: трансплантациялау операциялары жаңа ағзаларды қажет ететін адамдар санының артуы аясында азайып барады. Өмір бойы донорлардан жасалған трансплантациялар саны 25% өссе, қайтыс болғаннан кейінгі донордан операциялар саны екі есеге азайды.
Оның айтуынша, қазір орган трансплантациясын қажет ететін 3805 науқас кезекте тұр. Оның 90-ы - бала. Сонымен қатар науқастардың басым көбі, яғни 91%-ы бүйрек ауыстыруды қажет етеді.
"2022 жылы 320 адам өз кезегіне жетпей қайтыс болуына байланысты "органдарды күту парағынан" шығарылды. Бір донор жеті адамның өмірін сақтап қалуы мүмкін. Көбіне адамдар дәрігерлер науқастың органын алуы үшін "емін аяқтамауы мүмкін" деп қорқады", - деді депутат.
Гүлдара Нұрымова донорлық пен ағза трансплантациясы мемлекеттік деңгейде қолдау табуы керек деп есептейді.
"Иран мен Пәкістанда бүйректі сату заңды және реттеледі. Онда орташа бағасы - 5-6 мың доллар. Қазақстанда органдарды сату туралы бейресми хабарландыруларды да кездестіруге болады. Неге шетелдің осы саладағы тәжірибесін және біздегі жағдайды шешу мүмкіндігін қарастырмасқа?" - деді Гүлдара Нұрымова.
Оның айтуынша, қолданыстағы заң донорды таңдауда генетикалық, жақын отбасылық қарым-қатынасқа қарап, болжайды. Бірақ көбіне адамның туыстары сәйкес келе бермейді.
"Шетелдік адам дайын делік, бірақ заң рұқсат бермейді. Осыған байланысты біз туыстары жоқ донорлардан бүйрек трансплантациясына рұқсат беру үшін ерікті негізде өтемақы алу мүмкіндігін қарастыру, донорларды мемлекет тарапынан материалдық ынталандыру және туысы жоқ және қайтыс болған донорлардың ағзасын трансплантациялау мүмкіндігін де қарастыру керек деп есептеймін", – деп түйіндеді сөзін депутат.
