Орта Азиядағы латындандыру қозғалысы: 1927 жылғы Самарқан кеңесі және жаңа әліпби дауы

Орта Азиядағы латындандыру қозғалысы: 1927 жылғы Самарқан кеңесі және жаңа әліпби дауы

1920-жылдардың ортасы – Кеңес Одағы құрамындағы түркі тілдес халықтар үшін жазу тарихындағы ең күрделі әрі шешуші кезең болды.Араб графикасын қолданған қазақ, қырғыз, өзбек, түрікмен халықтары сауат ашуда қиындық көп болатынын, жаңа білім жүйесіне бейімделу баяу жүретінін айтып, латын әліпбиіне көшу мәселесін ашық көтерді. Бұл бастама 1926 жылғы әйгілі Баку түркітанушылар құрылтайынан кейін жаңа қарқын алып, Орта Азия республикаларында омбудсмен сияқты арнайы латыншылар комитеттері құрылып жатты. Сол кезеңнің маңызды құжаттық айғақтарының бірі – «Эркин Тоо» газетінің 1927 жылғы 19 мамырдағы №73 санында жарияланған Самарқан кеңесі туралы мақала.

 Ақмола облысында үш күн іздестірілген 42 жастағы азаматтың мәйіті табылды
Ақмола облысында үш күн іздестірілген 42 жастағы азаматтың мәйіті табылды
  • turkystan
Алматыда бірнеше тегін мұз айдыны ашылады: қайда және қашан?
Алматыда бірнеше тегін мұз айдыны ашылады: қайда және қашан?
  • aqshamnews
«Тәтті алып берген»: Оралда 5 жастағы қызды зорлаған ер адамға үкім шықты
«Тәтті алып берген»: Оралда 5 жастағы қызды зорлаған ер адамға үкім шықты
  • madeniportal.kz
Мектеп директорларының конкурсындағы қитұрқылықтар мен әділетсіздіктер
Мектеп директорларының конкурсындағы қитұрқылықтар мен әділетсіздіктер
  • democrat
 Кофемашина: выбор ценителей кофе
Кофемашина: выбор ценителей кофе
  • kznews_kz
 9 айда Алматыға 1,8 млн турист келді
9 айда Алматыға 1,8 млн турист келді
  • kznews_kz
«Менікі «байларский» өмір»: Ерке Есмахан мақтаншақсың дегендерді орнына қойды
«Менікі «байларский» өмір»: Ерке Есмахан мақтаншақсың дегендерді орнына қойды
  • sn.kz
Қазақстанда дипломның шынайылығы QR-кодпен тексеріледі
Қазақстанда дипломның шынайылығы QR-кодпен тексеріледі
  • el.kz
 Бәрін тастаңдар! Google мен Anthropic Сэмді қобалжытып отыр
Бәрін тастаңдар! Google мен Anthropic Сэмді қобалжытып отыр
  • malim.kz
 `Жаңа оқу жылынан бастап енеді`: Жұлдыз Сүлейменова барша мұғалімді қуантатын жаңалығын айтты
`Жаңа оқу жылынан бастап енеді`: Жұлдыз Сүлейменова барша мұғалімді қуантатын жаңалығын айтты
  • arasha_kz
«Базарда жүріп бізді баққан»: Танымал актер анасына су жаңа көлік сыйлады
«Базарда жүріп бізді баққан»: Танымал актер анасына су жаңа көлік сыйлады
  • sn.kz
Ұлт бостандығы үшін басталған күрестің ақиқаты: Алаш партиясы қалай құрылды?
Ұлт бостандығы үшін басталған күрестің ақиқаты: Алаш партиясы қалай құрылды?
  • qazaq.today
Ең алғашқы компьютер қалай пайда болды?
Ең алғашқы компьютер қалай пайда болды?
  • qazaq.today
Тарихи сәт: Димаш Құдайберген Grammy ресми арнасында өнер көрсетті
Тарихи сәт: Димаш Құдайберген Grammy ресми арнасында өнер көрсетті
  • sn.kz
Танымал актер Кэри-Хироюки Тагава көз жұмды
Танымал актер Кэри-Хироюки Тагава көз жұмды
  • madeniportal.kz
Жалған дипломдармен күрес: 46 жалған диплом анықталды: Енді құжат тек QR-код пен бірегей нөмір арқылы тексеріледі
Жалған дипломдармен күрес: 46 жалған диплом анықталды: Енді құжат тек QR-код пен бірегей нөмір арқылы тексеріледі
  • qazaq.today
 Димаш Құдайберген «Grammy Global Spin» халықаралық жобасына қатысты
Димаш Құдайберген «Grammy Global Spin» халықаралық жобасына қатысты
  • malim.kz
“Интер“ мен Никол Пашинян әнімді қолданғанда қуандым“. Жас әнші Bayansulu эксклюзив сұхбат берді
“Интер“ мен Никол Пашинян әнімді қолданғанда қуандым“. Жас әнші Bayansulu эксклюзив сұхбат берді
  • Massaget
«Бөлісетін шақ туды»: Мөлдір Мұқанова күтпеген хабар айтты (ФОТО)
«Бөлісетін шақ туды»: Мөлдір Мұқанова күтпеген хабар айтты (ФОТО)
  • sn.kz
«МӘМС-тегі ашықтық кімге кедергі болды?» - Айдын Құлсейітовпен ашық сұқбат
«МӘМС-тегі ашықтық кімге кедергі болды?» - Айдын Құлсейітовпен ашық сұқбат
  • ulysmedia
Қыз ұзатуға арналған әшекейлерім ерекше сұранысқа ие  - «Дарын» сыйлығын иегері Томирис
Қыз ұзатуға арналған әшекейлерім ерекше сұранысқа ие - «Дарын» сыйлығын иегері Томирис
  • el.kz
Қыз ұзатуға арналған әшекейлерім ерекше сұранысқа ие – «Дарын» сыйлығының иегері Томирис
Қыз ұзатуға арналған әшекейлерім ерекше сұранысқа ие – «Дарын» сыйлығының иегері Томирис
  • el.kz
Бірнеше қаланың тұрғындарына ескерту жасалды
Бірнеше қаланың тұрғындарына ескерту жасалды
  • Massaget
«Алдар көсе» би тілінде сөйледі
«Алдар көсе» би тілінде сөйледі
  • 24.kz/kz
Ангелина Лукас выиграла бой за титул чемпиона WBF
Ангелина Лукас выиграла бой за титул чемпиона WBF
  • Smi24
Әлем чемпионаты: бүгін шаршы алаңға үш боксшымыз шығады
Әлем чемпионаты: бүгін шаршы алаңға үш боксшымыз шығады
  • 1bol.kz
«Бізден ешқандай кінә кеткен жоқ!»: Жәнібек Әлімханұлы допинг дауына нүкте қойды
«Бізден ешқандай кінә кеткен жоқ!»: Жәнібек Әлімханұлы допинг дауына нүкте қойды
  • sn.kz
Бүгін әлем чемпионатында Қазақстандық үш боксшы айқасқа түседі
Бүгін әлем чемпионатында Қазақстандық үш боксшы айқасқа түседі
  • Vesti
Мераб Двалишвили чемпиондық жекпе-жек алдында үндеу жасады
Мераб Двалишвили чемпиондық жекпе-жек алдында үндеу жасады
  • penalty
Жәнібек Әлімханұлы допинг дауына нүкте қойды
Жәнібек Әлімханұлы допинг дауына нүкте қойды
  • penalty
Астанада микроавтобус пен маршруттық автобус соқтығысып, бір адам қаза тапты
Астанада микроавтобус пен маршруттық автобус соқтығысып, бір адам қаза тапты
  • qaz365.kz
Александр Усик әлемнің үздік боксшысын атады
Александр Усик әлемнің үздік боксшысын атады
  • penalty
 Range Rover көлігі мен 370 млн теңгені заңсыз тартып алған: Алматыда сот орындаушысы сотталды
Range Rover көлігі мен 370 млн теңгені заңсыз тартып алған: Алматыда сот орындаушысы сотталды
  • malim.kz
 Мәжілістен қуылған Танашева ол жақтағы бүкіл сұмдық пен шындықты айтты
Мәжілістен қуылған Танашева ол жақтағы бүкіл сұмдық пен шындықты айтты
  • kznews_kz
 Алматыда жеке сот орындаушы 370 млн теңге мен Range Rover автокөлігін заңсыз иемденіп алған
Алматыда жеке сот орындаушы 370 млн теңге мен Range Rover автокөлігін заңсыз иемденіп алған
  • arasha_kz
 Жалғын диплом жасаған 20 интернет-ресурс анықталды
Жалғын диплом жасаған 20 интернет-ресурс анықталды
  • malim.kz
Илон Маск тағы бір қауіпті болжам жасады
Илон Маск тағы бір қауіпті болжам жасады
  • democrat
Әлемдегі 400 ірі компания ЖИ-ді директорлар кеңесіне қолданады
Әлемдегі 400 ірі компания ЖИ-ді директорлар кеңесіне қолданады
  • baq.kz
Мысыр баспасөзі Димаштың пирамидалар жанындағы концертіне талдау жасады
Мысыр баспасөзі Димаштың пирамидалар жанындағы концертіне талдау жасады
  • azattyq-ruhy
Қарағандыда жасанды интеллект емделушілердің өтінішін қабылдай бастады
Қарағандыда жасанды интеллект емделушілердің өтінішін қабылдай бастады
  • baq.kz
Мектеп директорларының конкурсындағы қитұрқылықтар мен әділетсіздіктер
Мектеп директорларының конкурсындағы қитұрқылықтар мен әділетсіздіктер
  • democrat
 Кофемашина: выбор ценителей кофе
Кофемашина: выбор ценителей кофе
  • kznews_kz
 9 айда Алматыға 1,8 млн турист келді
9 айда Алматыға 1,8 млн турист келді
  • kznews_kz
«Менікі «байларский» өмір»: Ерке Есмахан мақтаншақсың дегендерді орнына қойды
«Менікі «байларский» өмір»: Ерке Есмахан мақтаншақсың дегендерді орнына қойды
  • sn.kz
QR-кодпен тексеріледі: Жалған дипломдар анықталды
QR-кодпен тексеріледі: Жалған дипломдар анықталды
  • democrat
"Жастардан өтіп, кәрілерге де жұқты" деген Ақжүніс ұл үрдіске тыйым салуға шақырды
"Жастардан өтіп, кәрілерге де жұқты" деген Ақжүніс ұл үрдіске тыйым салуға шақырды
  • democrat
СҚО әкімі Міржақып Дулатовтың ескерткіші не себепті қиратылғанын айтты
СҚО әкімі Міржақып Дулатовтың ескерткіші не себепті қиратылғанын айтты
  • democrat
Өскемендегі экологиялық ахуалды жақсартуға ₸10 млрд бөлінеді. LIVE
Өскемендегі экологиялық ахуалды жақсартуға ₸10 млрд бөлінеді. LIVE
  • 24.kz/kz