Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы дабыл қағуда: Тырысқақ таралуынан қандай қауіп бар

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы дабыл қағуда: Тырысқақ таралуынан қандай қауіп бар

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) дерегінше, әлемнің 43 еліндегі 1 млрд-тан астам адам тырысқақ инфекциясын жұқтыру қаупінің алдында тұр.Індет 2021 жылы тез тарала бастады. Ал былтыр желтоқсанда жағдай тіпті күрделене түсті. Мамандар бұл дерттен болатын өлім-жітімнің саны көбеюі мүмкін екенін мәлімдеп жатыр. Осы орайда ҚазАқпарат тілшісі тырысқақ қаншалықты қауіпті және бүгінде қандай елдерде жағдай күрделі екенін анықтап көрді.Тырысқақ індеті өршіген елдердегі ахуал Қазіргі уақытта Африка, Азия және Кариб теңізінің 24 елінде індеттің өршігені мәлім болды. Сонымен қоса, Африканың тағы 4 елінде - Танзания, Оңтүстік Африка, Зимбабве және Замбияда биыл ақпаннан бастап тырысқақтың жиі тіркеліп жатқаны белгілі. 20 наурыздағы мәліметке сай, Африка құрлығының оңтүстігіндегі Малави мемлекетінде инфекция жұқтырғандар мен өлім-жітімнің ең жоғары көрсеткіштерінің бірі тіркелді. Атап айтқанда, індетпен ауырып жатқан 54,8 мың адамның 1 684-і көз жұмды.Сарапшылар тырысқақ ауруынан өлімнің көбейгеніне алаңдаулы. Өйткені, өткен жылдармен салыстырғанда азаматтардың осы індеттен қайтыс болу фактілері жиілеген. Мәселен, 2021 жылы бүкіл әлем бойынша тіркелген тырысқақтан өлімнің орташа деңгейі 1,9% болды. Бұл эпидемиологиялық ахуал үшін қолайлы саналатын межеден (қолайлы эпидемиологиялық ахуал - 1%) асып түседі. Соңғы он жылда мұндай күрт өсім тіркелмеген еді.Тырысқақ дегеніміз не? Тырысқақ – антропонозды жіті ішек инфекциясы. Оның қоздырғышы тырысқақ вибрионы деп аталатын «Vibrio cholerae» бактериясы. Ол лас тағамды немесе суды тұтынған кезде пайда болады. Вибрионның инкубациялық мерзімі қысқа - 12 сағаттан 5 күнге дейін. ХІХ ғасырда тырысқақ Үндістандағы Ганг өзенінің алғашқы резервуарынан басталып, бүкіл әлемге таралды. Одан бері барлық құрлықтағы миллиондаған адамның өмірін қиған 6 пандемия болды. Қазіргі, жетінші пандемия 1961 жылы Оңтүстік Азияда басталып, 1971 жылы Африкаға, ал 1991 жылы Америкаға дейін таралды. Бүгінде тырысқақ көп мемлекттерде эндемиялық ауру саналады. Алайда, пандемия 2021 жылы қайта өршіп, бұрын осы індет таралған Сирия мен Ливан сияқты мемлекеттерде жайылды. Мұнда тырысқақтан көп адам қайтыс болды. Инфекцияның белгілері – дене температурасының 34-35 градусқа дейін төмендеуі немесе қатты көтерілуі, қалтырау, құсу, диарея, организмнің тез құрғауы. Егер ауру уақтылы анықталса, онда ол тез емделеді. Ал, бірнеше сағат уақыт өткізіп алған жағдайда, оның салдары өлімге әкеп соғуы мүмкін. Суды қайнататын болса немесе 30 минут +56 градус температурада тұрған инфекцияны қоздырғыш «Vibrio cholerae» өледі. Дегенмен тырысқақ вибрионы төмен температураға төзімді келеді.1 млрд-тан астам адам тырысқақ жұқтыру қаупінің алдында тұр Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы тырысқақтың әлемде одан әрі таралу қаупі өте жоғары деп санайды. Ұйымдар 43 елдегі 1 миллиардтан астам адамның тырысқақ жұқтыруы ықтимал екенін ескертіп жатыр. Сонымен қатар, былтыр желтоқсанда ДДСҰ тырысқаққа қарсы вакцина тапшылығы жөнінде мәлімдеме жасады. Бүгінде әлем елдерінде екпе қоры өте аз. ДДСҰ-ның Тырысқақ және эпидемиялық диарея аурулары тобының жетекшісі Филипп Барбозаның айтуынша, індеттің өсу үрдісі жалғасуда. Ол кедейлік, қақтығыстар мен табиғи апаттардан зардап шеккендердің көбеюіне байланысты өршіп барады.

  «Тамаша» туралы тамаша тарту
«Тамаша» туралы тамаша тарту
  • aikyn
Ауыр атлет Артем Антропов әлем чемпионы атанды
Ауыр атлет Артем Антропов әлем чемпионы атанды
  • sport12.kz
 Тоқтар Жаңғылышбай «Қызылжар» құрамын толықтырды
 Тоқтар Жаңғылышбай «Қызылжар» құрамын толықтырды
  • sport12.kz
  Орталық төңірегіндегі тартыс
Орталық төңірегіндегі тартыс
  • aikyn
  Мейірбек Сұлтанхан, ақын, «Алтын домбыра» иегері: Керегі мен кебегін халық өзі ажыратып алады
Мейірбек Сұлтанхан, ақын, «Алтын домбыра» иегері: Керегі мен кебегін халық өзі ажыратып алады
  • aikyn
Хоккейден Қазақстан әйелдер құрамасы Словенияны жеңді
Хоккейден Қазақстан әйелдер құрамасы Словенияны жеңді
  • baq.kz
  950 жылдық теңдессіз туынды
950 жылдық теңдессіз туынды
  • aikyn
Қайтарымсыз грант нәтиже беруде
Қайтарымсыз грант нәтиже беруде
  • baq.kz
ШҚО-да электр қозғалтқыштары шығарыла ма
ШҚО-да электр қозғалтқыштары шығарыла ма
  • el.kz
Ақтөбе облысында алимент төлемегендерге қылмыстық іс қозғалды
Ақтөбе облысында алимент төлемегендерге қылмыстық іс қозғалды
  • Massaget
  «Тамаша» туралы тамаша тарту
«Тамаша» туралы тамаша тарту
  • aikyn
  «Таза Қазақстан»: эко ғана емес, сана тазалығы
«Таза Қазақстан»: эко ғана емес, сана тазалығы
  • aikyn
  «Егеменнің елдік жолы»: басылымға – 105 жыл
«Егеменнің елдік жолы»: басылымға – 105 жыл
  • aikyn
«Бывшыйым» артымнан қалмайды»: Коуч қыздарға абьюзер жігіттерден қалай құтылуды үйретті
«Бывшыйым» артымнан қалмайды»: Коуч қыздарға абьюзер жігіттерден қалай құтылуды үйретті
  • sn.kz
“Жалған құжаттар жіберіліп жатыр“. ҚҰБ ескерту жасады
“Жалған құжаттар жіберіліп жатыр“. ҚҰБ ескерту жасады
  • Massaget
  Орталық Азия елдерінің ортақ диалогы
Орталық Азия елдерінің ортақ диалогы
  • aikyn
Астанада желілік мұз айдыны қашан ашылатыны белгілі болды
Астанада желілік мұз айдыны қашан ашылатыны белгілі болды
  • baq.kz
  Өңірлер қуатты болса, мемлекет мықты
Өңірлер қуатты болса, мемлекет мықты
  • aikyn
Ауыр атлетика: Артем Антропов – әлем чемпионы
Ауыр атлетика: Артем Антропов – әлем чемпионы
  • baq.kz
Семейде Шәкәрім Құдайбердіұлының ескерткіші ашылды
Семейде Шәкәрім Құдайбердіұлының ескерткіші ашылды
  • baq.kz
Отшашуға толы Mercedes Benz жүк көлігі өртенді
Отшашуға толы Mercedes Benz жүк көлігі өртенді
  • aqshamnews
  «Ақшаға таласыпты»: Сырым Исабаев Қайрат Нұртас туралы шындықты айтты
«Ақшаға таласыпты»: Сырым Исабаев Қайрат Нұртас туралы шындықты айтты
  • aikyn
World Boxing Астанада әлем чемпионатын өткізетін болды
World Boxing Астанада әлем чемпионатын өткізетін болды
  • el.kz
5 пәкістандық шекарадан заңсыз өткені үшін сотталды
5 пәкістандық шекарадан заңсыз өткені үшін сотталды
  • Massaget
Магический разбор выходных
Магический разбор выходных
  • Smi24
Маркус Тюрамға бірнеше команда қызығушылық білдірді 
Маркус Тюрамға бірнеше команда қызығушылық білдірді 
  • sport12.kz
 Тоқтар Жаңғылышбай «Қызылжар» құрамын толықтырды
 Тоқтар Жаңғылышбай «Қызылжар» құрамын толықтырды
  • sport12.kz
«Қайрат» алғашқы оқу-жаттығу жиынын Алматыда бастайды
«Қайрат» алғашқы оқу-жаттығу жиынын Алматыда бастайды
  • sport12.kz
«Дикий Арманға» сот үкімі қашан шығатыны белгілі болды
«Дикий Арманға» сот үкімі қашан шығатыны белгілі болды
  • qaz365.kz
Шерзаттың әкесінің соты: апелляция шешімі шықты
Шерзаттың әкесінің соты: апелляция шешімі шықты
  • qaz365.kz
Алматы облысының әкімі Талғардағы “Хутор“ қылмыстық тобы туралы қауесетке жауап берді: 13 желтоқсан 2024, 15:56 - жаңалықтар Tengrinews.kz
Алматы облысының әкімі Талғардағы “Хутор“ қылмыстық тобы туралы қауесетке жауап берді: 13 желтоқсан 2024, 15:56 - жаңалықтар Tengrinews.kz
  • TengriNews
Азия чемпионатының жүлдегерлерін жанкүйерлер әуежайдан күтіп алды
Азия чемпионатының жүлдегерлерін жанкүйерлер әуежайдан күтіп алды
  • penalty
Тоқаев энергетиктерді марапаттады: 13 желтоқсан 2024, 15:36 - жаңалықтар Tengrinews.kz
Тоқаев энергетиктерді марапаттады: 13 желтоқсан 2024, 15:36 - жаңалықтар Tengrinews.kz
  • TengriNews
Президент әкесі Кемел Тоқаев атындағы мектепке барды: 13 желтоқсан 2024, 13:13 - жаңалықтар Tengrinews.kz
Президент әкесі Кемел Тоқаев атындағы мектепке барды: 13 желтоқсан 2024, 13:13 - жаңалықтар Tengrinews.kz
  • TengriNews
Тоқаев Жетісу облысындағы ауылға барды: 13 желтоқсан 2024, 12:41 - жаңалықтар Tengrinews.kz
Тоқаев Жетісу облысындағы ауылға барды: 13 желтоқсан 2024, 12:41 - жаңалықтар Tengrinews.kz
  • TengriNews
“Есірткі тастап кетемін“. Сот көршілердің жанжалы бойынша шешім шығарды: 13 желтоқсан 2024, 12:05 - жаңалықтар Tengrinews.kz
“Есірткі тастап кетемін“. Сот көршілердің жанжалы бойынша шешім шығарды: 13 желтоқсан 2024, 12:05 - жаңалықтар Tengrinews.kz
  • TengriNews
Қазақстанда мереке күндері қарсаңында қосымша рейстер ашылады: тізім: 13 желтоқсан 2024, 10:06 - жаңалықтар Tengritravel.kz
Қазақстанда мереке күндері қарсаңында қосымша рейстер ашылады: тізім: 13 желтоқсан 2024, 10:06 - жаңалықтар Tengritravel.kz
  • TengriNews
Instagram-да қазақстандық музыка жоғалып кетті: Әділет министрлігі мен Meta келіссөздері: 06 желтоқсан 2024, 15:15 - жаңалықтар Tengrinews.kz
Instagram-да қазақстандық музыка жоғалып кетті: Әділет министрлігі мен Meta келіссөздері: 06 желтоқсан 2024, 15:15 - жаңалықтар Tengrinews.kz
  • TengriNews
Қазақстандағы ұялы байланыс операторларына қатысты тергеу: не белгілі?: 04 желтоқсан 2024, 14:51 - жаңалықтар Tengrinews.kz
Қазақстандағы ұялы байланыс операторларына қатысты тергеу: не белгілі?: 04 желтоқсан 2024, 14:51 - жаңалықтар Tengrinews.kz
  • TengriNews
+7 (000). Қазақстан мен Ресей келісімге қол қойды: 28 қараша 2024, 12:32 - мақалалар Tengrinews.kz
+7 (000). Қазақстан мен Ресей келісімге қол қойды: 28 қараша 2024, 12:32 - мақалалар Tengrinews.kz
  • TengriNews
«25 жылдан бері күресіп келемін»: Баян Алагөзова дертті болғанын айтты (ВИДЕО)
«25 жылдан бері күресіп келемін»: Баян Алагөзова дертті болғанын айтты (ВИДЕО)
  • sn.kz
Семейде Шәкәрім Құдайбердіұлының ескерткіші ашылды
Семейде Шәкәрім Құдайбердіұлының ескерткіші ашылды
  • el.kz
«Ақшаға таласыпты»: Сырым Исабаев Қайрат Нұртас туралы шындықты жайып салды
«Ақшаға таласыпты»: Сырым Исабаев Қайрат Нұртас туралы шындықты жайып салды
  • sn.kz
Салтанат Нүкенованың ағасы экс-депутаттың қызымен сөз байласқан ба? (ВИДЕО)
Салтанат Нүкенованың ағасы экс-депутаттың қызымен сөз байласқан ба? (ВИДЕО)
  • sn.kz
Бала сатып, ақша алған әйел мектепте сабақ беріп жүр — Қымбат Досжан
Бала сатып, ақша алған әйел мектепте сабақ беріп жүр — Қымбат Досжан
  • turkystan
«Мен — өмірдегі ең сұлу әйелмін»: Мәдина Садуақасов желіде әдемі суреттерін бөлісті
«Мен — өмірдегі ең сұлу әйелмін»: Мәдина Садуақасов желіде әдемі суреттерін бөлісті
  • turkystan
Алматыда жас ғалымдарға пәтер сертификаттары табысталды
Алматыда жас ғалымдарға пәтер сертификаттары табысталды
  • almaty_tv
Жолдағы қауіпсіздік: жолаушы тасымалдайтын жүргізушілерге қандай тыйым салынады
Жолдағы қауіпсіздік: жолаушы тасымалдайтын жүргізушілерге қандай тыйым салынады
  • almaty_tv