Жаһандық жылыну салдарынан бір арал суға кетті. Тұрғындар енді қайда барады?

Кариб теңізіндегі Панамаға тиесілі Гарди Сугдуб аралының тұрғындарын басқа жерге көшіре бастады. Бұл туралы Bugin.kz хабарлайды.Көптеген сарапшылар мұны жаһандық жылыну тарихындағы маңызды символдық сәт деп санайды. Гарди Сугдуб – климаттың өзгеруі нәтижесінде теңіз деңгейінің көтерілуінен тікелей зардап шеккен алғашқы аралдардың бірі. Климаттық дағдарыс аралды өмір сүруге жарамсыз етіп жіберген. Гарди Сугдуб – Панаманың солтүстігіндегі аралдардың бірі. Бұл жерде шамамен 300 отбасы тұрады. Архипелагтың басқа аралдары сияқты, Гарди Сугдубта негізінен индус Куна (немесе Гуна) халқы тұрады. Олар аралға шамамен 200 жыл бұрын қоныстанған және бүгінгі күні Куна халқының өмір салты теңізбен тығыз байланысты. Бірақ соңғы жылдары, әсіресе қараша және желтоқсан айларында қатты жел соққан кезде, арал қатты су тасқынынан зардап шеккен. 2008 жылы аралда рекордтық су тасқыны болды. Содан кейін арал әкімшілігі материкке мәжбүрлі қоныс аудару жоспарын әзірлеуге кірісті. Үкімет бұл шешімді қолдады. Бірақ қоныс аудару процесі өте кеш жүргізілді. Тек 2015 жылы ғана Панама үкіметі арал маңындағы ауданда 300 үй салуға бюджеттен қаражат бөлуге уәде берді. Құрылыс жұмыстары іс жүзінде 2018 жылы басталды және енді аяқталды. Су тасқынынан кейін 16 жыл өткен соң, Гарди Сугдуб тұрғындары қауіпсіз жерге көшірілді. Кейбір отбасылар аралда мүмкіндігінше ұзақ тұруды жоспарлаған. Көшіру ерікті түрде жүзеге асырылады. Панама үкіметі ешкімді көшуге міндеттеп, қинамайды. Гарди Сугдубты оның тұрғындары да жойды. Алдымен аралды маржан рифтері қоршап тұрды, бұл толқындар мен желге айтарлықтай кедергі болуы мүмкін еді. Алайда XX ғасырдың ортасынан бастап маржан рифтері аралдың аумағын кеңейту үшін құрылыс материалы ретінде белсенді түрде пайдаланылды. 2017 жылы-ақ Панама қаласындағы Смитсон тропикалық институтының зерттеушісі Гектор Гузман BBC-ге 1960 және 2003 жылдардағы аэрофотосуреттерді салыстыру арқылы тосын айырмашылықты анықтағанын айтты. Осы уақыт ішінде арал екі маржан рифінен де айырылған. Аралдың өмір сүруге жарамсыз болуына жаһандық жылыну немесе маржан рифінің деградациясы себеп болды ма, нақты зерттеулерсіз анықтау мүмкін емес.

Читать источник astanatv.kz/kz/
Көкшетауда өрт кезінде бір адам құтқарылды
Астанадағы мектептерде қауіпсіздік шаралары күшейтіледі
Олимпиаданың үшінші алтыны? Өзбек чемпион жоспарын ашып айтты
Украинада 300-ге жуық қазақстандық болуы мүмкін
Үкімет көліктердің тұрақта тегін тұру уақытын ұзартуы мүмкін
Алматының танымал орны жаңартылды
Қазақстандық шаңғышылар Әлем кубогы кезеңіне қатысады
370 мың тонна майлы дақылдар шығаратын май зауыты жақында іске қосылады
Қазақстан тұрақты туризм саласындағы халықаралық ынтымақтастықты нығайтуда
Алматыда тұрақты жылумен жабдықтау үшін Южный қазандығы мен жылу желілері жаңарады
Еңбекмині 2024 жылғы 10 айдағы жұмысын қорытындылады
Ғалымдар уақытты өлшеудің тың әдісін ойлап тапты
Украина мен НАТО шұғыл отырыс өткізеді
Алматыда кеңейтілген ауылшаруашылық жәрмеңкесі өтеді
WhatsApp-та тағы бір пайдалы функция пайда болады
Атыраудағы сібір жарасы: Мал базарында жұмыс істейтін бір адам ауруханаға түсті
Абай облысында қазандық жарылды: полиция тергеу жүргізіп жатыр
Жетісуда қысқы спорт дамымаған
ҚТЖ-дан дизель отынын ұрлаумен айналысқан қылмыстық топ қолға түсті
Абай облысындағы жарылыс: Полиция тергеу жүргізіп жатыр
Астанада құрылыс салушыларға қатысты 16 қылмыстық іс қозғалды
Елімізде 170 мыңнан астам адам өзін-өзі құмар ойындардан шектеген
Антикор жемқорлыққа қарсы халықаралық стандарттар енгізбек
«Наз» мемлекеттік би театрына - 25 жыл